بررسی اثر سیاستهای حمایتی دولت بر رشد عرضه محصولات کشاورزی با تاکید بر گندم، برنج، چغندر قند و پنبه

هدف اصلی این مطالعه، تعیین اثر سیاستهای مداخله ای دولت بر رشد عرضه محصولات کشاورزی طی دوره زمانی 77 -1363 می باشد که برای نیل به آن، ابتدا اشکال مختلف نرخ حمایت به عنوان معیاری جهت برآورد مداخلات محاسبه شده است. سپس با استفاده از مدل تعدیل جزئی نرلاو، توابع عرضه چهار محصول اساسی کشاورزی شامل گندم، برنج، چغندرقند و پنبه برآورد گردیده و معیار نرخ حمایت به عنوان یکی از متغیرهای توضیحی موثر بر عرضه وارد مدل شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که بطور کلی در دوره مورد مطالعه، انواع شاخصهای قیمت محصولات کشاورزی، در مقایسه با شاخص قیمت بخش غیرکشاورزی، روند یکسانی نداشته و در اوائل دوره مورد مطالعه شاخصهای بخش کشاورزی وضعیت بهتری داشته اند، ولی از ابتدای دهه 70، این روند معکوس شده است. همچنین محاسبه نرخهای حمایت برای چهار محصول مورد مطالعه بیانگر آنست که به استنثای برنج که در برخی سالها نرخ حمایت مثبت داشته، سایر محصولات از عدم حمایت برخوردار بوده اند. بررسی اثر متغیرهای نرخ حمایت روی عرضه محصولات فوق نشان داد که در غالب موارد، این متغیرها تاثیر معنی داری روی عرضه محصولات نداشته و یا کشش عرضه نسبت به تغییرات آنها بسیار پایین بوده و فقط در محصول چغندرقند، این متغیرها با کشش بوده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که موفقیت دولت در ایجاد انگیزه در کشاورزان در جهت افزایش تولید محدود بوده و تجدیدنظر در سیاستهای موجود در جهت تقویت انگیزه تولید، توصیه شده است.